Hitit Uygarlığı
Hititler M.Ö.1600 yılları arasında Anadolu`da hüküm sürmüş bir imparatorluktur. Yüksek kalite de demir ürünler işlemişler, fırtına tanrılarına tapmışlar, krallarını bölgelere atadıkları özerk yetkililer aracılığı ile yönetmişlerdir. Hitit Avrupa kökenli bir halktır. Anadolu`ya göç ederek yerli Hatti topluluklarıyla kaynaşmışlardır. İlk başkentleri Kuşşara iken daha sonra imparatorluğun merkezi Hattuşaş olmuştur ve kaynaklara göre, günümüzde Çorum`un Boğazköy yakınlarındadır. Hattuşaş korunaklı bir merkez olmuştur.
Kurucu kral olarak genelde I. Hattuşili kabul edilir. En parlak dönemlerini II. Murşili, I. Şuppiluiuma ve III. Hattuşili zamanında yaşanmıştır. Mısır`la yaptıkları Kadeş Savaşı [M.Ö. 1274] tarihte bilinen en büyük savaşlardan biridir. Bu savaş sonrasında imzalanan Kadeş Antlaşması, tarihinin bilinen ilk yazılı barış antlaşması olarak kabul edilir.
Hititler, merkeziyetçi ama soyluların da etkili olduğu bir yönetim biçimine sahipti. Kral aynı zamanda başkomutan başrahip ve en yüksek yargıçtı. Devlet yönetiminde "panku" adı verilen bir soyluların idaresinde olan soylular meclisi de etkili olabiliyordu.
İnançları çok tanrılı bir dindir. Bu yüzden kendilerine "Bin Tanrılı Halk " denmiştir. Anadolu`nun yerli tanrılarını kendi tanrılarıyla birleştirerek geniş birleştirerek geniş bir panteon oluşturmuşlardır.
Güneş Tanrıçası, Fırtına Tanrısı, Bereket Tanrıçaları en önemli ilahlar arasındadır. Yazılı kültürde çivi yazısını ve yerli hiyeroglif yazısını kullanmışlardır.
Hititler`de kanunlar insancıl bir karakter taşır. Örneğin, bir çok suçun cezası ölüm değil, tazminattır. Kadınlar toplumsal hayatta önemli bir konuma sahipti. Kraliçeler "tavananna" devlet yönetiminde etkin rol oynadı.
Tarım ve hayvancılık temel ge3çim kaynaklarıydı. Ayrıca maden işlemeciliğinde de ileri seviyededirler. Hitit ordusu özellikle savaş arabaları ile ünlüydü. Bu teknoloji sayesinde dönemin süper güçleri arasında sayıldı.
M.Ö. 1200`lerde "Deniz Kavimleri" göçleri ve iç karışıklıklar sonucu Hitit İmparatorluğu yıkıldı. Ancak Anadolu`nun Güneyinde ve Suriye`de "Geç Hitit Devletleri" adı verilen küçük krallıklar varlıklarını sürdürdü.
Hititler, Anadolu`nun tarihi açısından kazandırdığı en önemli uygarlıklardan biri olup tarih, hukuk, diplomasi ve kültür alanlarında kalıcı izler bırakmışlardır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder