Preveze Deniz Savaşı

Preveze Deniz Savaşı Özetle

Tarih: 27 Eylül 1538

Yer: Preveze (Yunanistan kıyıları)

Taraflar: Osmanlı İmparatorluğu Vs Haçlı Donanması

Komutanlar: Barbaros Hayreddin Paşa – Andrea Doria

Sonuç: Osmanlıların kesin zaferi

Sonuç Etkisi: Akdeniz’de Osmanlı hâkimiyeti

Preveze Deniz Savaşı

Preveze Deniz Savaşı (1538), Osmanlı İmparatorluğu ile Haçlı Donanması arasında gerçekleşen ve Akdeniz’in kaderini değiştiren büyük bir deniz savaşıdır. Bu savaş, Osmanlıların denizlerdeki üstünlüğünü pekiştirmiş, Türk denizciliğinin altın çağını başlatmıştır.

Tarihî Arka Plan

16. yüzyılın ortalarında Osmanlı İmparatorluğu, Kanuni Sultan Süleyman döneminde hem karada hem denizde en güçlü dönemlerinden birini yaşıyordu. Osmanlılar, Kuzey Afrika kıyılarını ve Doğu Akdeniz’i kontrol altına almıştı. Bu durum, Hristiyan Avrupa devletlerini ciddi şekilde rahatsız etti. Özellikle Venedik Cumhuriyeti, ticari çıkarlarının tehlikeye girmesi nedeniyle Osmanlılarla çatışma içine girdi.

Avrupa devletleri Papa III. Paulus’un çağrısıyla bir Haçlı Donanması kurdular. Bu donanmada Venedik, İspanya, Portekiz, Papalık Devleti, Ceneviz ve bazı küçük İtalyan devletlerinin gemileri bulunuyordu. Haçlı donanmasının başkomutanlığına ünlü Cenevizli amiral Andrea Doria getirildi.

Osmanlı tarafında ise Akdeniz’in efsanevi kaptanı Barbaros Hayreddin Paşa donanmanın başındaydı.

Savaşın Başlaması

Savaş, 27 Eylül 1538 tarihinde Yunanistan’ın kuzeybatısında, Preveze Körfezi açıklarında gerçekleşti.

Osmanlı Donanması: Yaklaşık 122 kadırga ve 10.000 denizciden oluşuyordu.

Haçlı Donanması: 300’ü aşkın gemi ve 60.000 kişilik bir kuvvetle sayı üstünlüğüne sahipti.

Ancak Haçlı filosu arasında komuta birliği yoktu. Farklı devletlerin farklı çıkarları ve Andrea Doria’nın Osmanlı ile doğrudan çarpışmaktan çekinmesi, savaşın seyrini etkiledi.

Barbaros, rüzgârın durumunu ve denizin yapısını ustaca kullanarak gemilerini Preveze Burnu çevresine konuşlandırdı. Hafif ve çevik Osmanlı kadırgaları, Haçlıların ağır gemilerine karşı büyük manevra üstünlüğü sağladı.

Savaşın Seyri

Savaş sabahı, Osmanlı toplarının ateşiyle başladı. Haçlı filosu, Barbaros’un taktikleri karşısında düzenini kaybetti. Andrea Doria, gemilerini açık denize çekmeye çalıştı ancak Osmanlı gemileri onları sıkıştırdı.

Osmanlılar, Haçlı gemilerinin bir kısmını batırdı veya ele geçirdi.

Geri kalan gemiler, büyük bir kargaşa içinde geri çekilmek zorunda kaldı.

Savaşın sonunda Osmanlı donanması neredeyse hiç kayıp vermeden zafer kazandı.

Sonuçları

1. Akdeniz’de Osmanlı Üstünlüğü:

Preveze zaferiyle Akdeniz, yaklaşık 33 yıl boyunca bir Türk gölü haline geldi.

2. Osmanlı Deniz Gücünün Zirvesi:

Barbaros Hayreddin Paşa, dönemin en büyük denizcilerinden biri olarak tarihe geçti.

3. Haçlı Donanmasının Çözülmesi:

Avrupa devletleri arasında deniz iş birliği bir daha bu ölçüde sağlanamadı.

4. Deniz Kuvvetlerine Verilen Önem:

Osmanlı İmparatorluğu bundan sonra donanmasını sürekli güçlendirdi; tersaneler genişletildi.

Savaşın Mirası

Preveze Deniz Zaferi, yalnızca bir askeri başarı değil, aynı zamanda denizcilik tarihinde stratejik dehanın bir simgesi olarak kabul edilir.

Türk Deniz Kuvvetleri, bu zaferin anısına 27 Eylül’ü “Deniz Kuvvetleri Günü” olarak kutlamaktadır.